Nan yon bilten Sant Analiz ak Rechèch epi Dwa moun (CARDH) sòti jounen jodi madi 4 avril 2023 a, li fè konnen gen 389 moun ki kidnape nan entèval janvye pou rive mas nan peyi Dayiti. Sa ki montre fenomèn ensekirite a ap vale teren.
Selon Òganizasyon Dwa moun sa nan peyi an gen yon ogmantasyon kidnapin konparativman ak 2 lane ki sot pase yo la, sitou 2021 ak 2022 a. Pou 3 premye mwa nan lane 2022, te gen 225 moun ki kidnape alòske te gen 142 moun ki te kidnape nan lane 2021 nan 3 premye mwa. Sa ki reprezante yon ogmantasyon 173% pa rapò ak 2021 epi 72% parapò ak 2022.
Sant Analiz ak Rechèch Dwa Moun (CARDH) raple «Gen 29 etranje nan 3 peyi diferan ki kidnape nan 3 premye mwa 2023 a, kontrèman ak 40 pou 2022, kidonk gen yon diminisyon 27%» selon sa ki ekri nan bilten CARDH.
Sant Analiz ak Rechèch Dwa moun lan vle soulinye etid sa penmèt nou wè endikatè ak obsève tandans zak kidnapin nan peyi an, tankou monte ak bese li.
«Nou paka di chif sa se egzakteman tout moun yo kidnape nan peyi an, puiske sitiyasyon y ap vin pi difisil, parapò avèk plizyè koulwa moun ka kidnape moun. Kidonk, chif yo ka ogmante pi plis nan pwochen bilten oubyen bilan anyèl la» ekri òganizasyon dwa moun lan (CARDH).
Sant Analiz ak Rechèch Dwa Moun (CARDH) vini avèk divès rezon ki eksplike sa ki kapab lakoz zak ogmantasyon kidnapin nan peyi an, tankou sila yo ki pèdi lajan yo akoz sanksyon lòtbò dlo, kontèks elektoral. Sa ki fè gen nouvèl zak ki vin kreye, presizeman Bèlè Alye Gran Ravin epi Vilaj Dedye alye Ti makak ak Vitelhomme Innocent.
«Si nou konte wòl move lajan genyen nan eleksyon an Ayiti, monte kidnapin nan kapab etidye apati pwochen eleksyon ki pral vini nan peyi an, anplis kanpay ki kòmanse a. Nou ka gade nan fason entèresan apati sila yo ki trè enfliyan kòm pèsonalite yo sanksyone poutèt y ap finanse banditis an Ayiti, anplis gen yon pati nan aktivite yo sanksyone» selon sa CARDH rapòte kòm eksplikasyon sou dosye sa.
Sou lòtbò a, popilasyon an kòmanse ak òganize pou defann li, selon sa Sant Analiz ak Rechèch Dwa Moun (CARDH) di li konstate fas avèk enkapasite polis la pou pwoteje vi ak byen epi koperasyon entènasyonal nan dividal pwomès y ap fè san rete. Kidonk, popilasyon an kòmanse pwoteje li kont zak kriminèl nan peyi an «Plizyè bandi kòmanse mouri parapò ak reyaksyon sitwayen yo nan lokalite yo» toujou nan bilten CARDH.
Parapò ak gravite sitiyasyon ensekirite nan peyi an, Sant Analiz ak Rechèch Dwa Moun (CARDH) rekòmande kominote entènasyonal la pou li sòti nan chapit dividal pwomès ak reyinyon li yo epi voye misyon an Ayiti a. Anplis, gouvènman an dwe pran responsabilite li yo nan pote bon chanjman nan administrasyon piblik, sitou nan tèt Lapolis la. «Popilasyon an dwe mobilize nan fason responsab pou chèche sekirite anndan peyi an» selon sa òganizasyon dwa moun nan fè konnen nan bilten an.
Atik sa se pwopriyete prive ©️ Gwoup Medya MAGHAITI 2023