Depi plis pase yon lane peyi Dayiti ap konnen yon nivo ensekirite tèt chaje. Pou konbat sitiyasyon sa ki vinn pi malouk dènye tan sa yo, gouvènman ayisyen an te kòmande plizyè machinn blennde nan men peyi kanada. Machinn sa yo te sipoze pèmèt polis nasyonal la konbat gwoup gang yo pi byen, men apre livrezon an finn fèt an Ayiti, anpil moun kòmanse kritike efikasite blennde yo. Nan plizyè operasyon PNH la gentan mennen, sa konn rive kawotchou machinn sa yo lòk oubyen anpàn. Nan yon bat bouch nou te fè avèk responsab Asosyasyon Espesyalize nan Fòmasyon pou Lapè ak Sekirite, Pwoteksyon Rapwoche ak Fòs Polis Entènasyonal (CPSOTA), Me. Harold Turnier. Konpayi CPSOTA se yon Asosyasyon ki fonde nan lane 1964, sou direksyon Georges J. Sylvain, nan peyi Kanada, patikilyèman nan vil pwovens yo. Yo la pou ofri sèvis avèk prive epi piblik.
Direktè a t ap ede nou konprann plis sou itilite ak enpòtans blende yo genyen. Epi, kisa ki lakoz echèk Lapolis atravè ekipman sa yo?
MH: Kisa ki yon machin blende vrèman?
HT: Se yon machin ki fèt avèk plizyè metal, vit li blende epi li la pou li pwoteje pèsonalite piblik ak prive. Men, chablende yo la pou mennen gwo konba kont bandi ak rebèl, elatriye.
MH: Eske w ka di nou nan ki dènyè nivo yon machin ka blende?
HT: Gen plizyè tip blende, gen sak blende nan nivo 1, 2, 3, 4, 5,6, 7, elatriye. Men, yo blende sou mezi moun nan vle li an oubyen konpayi an.
MH: Eske chablende k al Ayiti yo ka reponn ak nivo konba peyi a ap mennen kont bandi ki gen gwo zam lagè yo?
HT: Yo pa fèt pou konbat, men pou yo fèt pou transpòte twoup ak distans. Li pa angaje konba, puiske yo fè pati divès blende 3èm liy peyi Kanada voye bay Ayiti a, se konpayi INKAS ki baze “Toronto“, ki espesyalize nan blende transpò twoup ak transpòte valè machandiz. Men, Eske Ayiti te mennen ankèt sou tip blende konpayi ap vann li an? Se kliyan yo ki pou di sa espesyalman vle a.
MH: Nan ki pri yon chablende ka vann pou pi Piti?
HT: Pri yo varye, men yo ka vann nan entèval 242800$ ak 350000$ dola vèt kou pwawo. Sa Ayiti achte yo se bagay ki nan pri 170 000 dola pou rive 200000 dola vèt, ki mwens itilize.
MH: Eske yon chablende se youn nan pi bon eleman ki ka ede moun nan batay?
HT: Wi ! li se pami youn nan pi bon zouti konba yo.
MH: Nan ki nivo w ta ka blende yon machin pou w ta santi w an sekirite vre pou w mache san krent?
HT: Nan nivo 6 oubyen 7, men youn nan mwayen n ka jwenn yon sekirite, se lè peyi a plis pwoteje epi kondisyon moun yo amelyore.
Blende pa vrèman garanti sekirite lavi moun, paske nou p ap fè tout tan nou ladan li.
MH: Eske gen chofè espesyalize pou kondui Chablende ?
HT: Wi ! Fòk nou fòme sou blende pou nou ka itilize machin sa, men sak Ayiti yo se pa blende konba. Se yon machin kòm nenpòt machin, sa k al Ayiti yo ye.
MH: Kisa ki eksplike bandi yo ka kondui blende tou?
HT: Kòm mwen di n sa k al Ayiti yo se yon machin nòmal, sa yo se 6 vitès. Ayiti dwe achte chablende avèk chenn ak mwatye wou si li tonbe nan twou pou li ka fè bak epi pou volan yo pa tankou lòt yo.
MH: Eske li pa vrèman pi danje si li ta fè kolizyon ak lòt machin nan kad yon aksidan?
HT: Wi ! Lòt machin nan ap vrèman andomaje, pa bliye se yon machin avèk anpil tonn metal epi li sipoze anti dife. Paske, yon vrè machin blende pa pran dife konsa, konsa.
MH: Ki konsekans yon machin blende ka gen sou lavi moun oubyen sòlda? Si tout fwa li ta fè aksidan ak moun lan oubyen frape avèk yon lòt machin nan kad yon aksidan?
HT: Wi ! Akoz li se yon machin ak anpil metal, lòt machin ki pa blende a l ap kraze epi dife ap pi difisil pou li pran anndan blende a.
N ap raple peyi Kanada atravè konpayi INKAS te distribye premye kagezon chablende yo avèk Ayiti nan dat samdi 15 oktòb 2022 a, pou li te penmèt enstitisyon polisyè a ka mennen batay li yo epi fè entèvansyon pou tabli sekirite nan peyi a. Men, gen plizyè jou la y ap montre kèk chablende ki te kòmande tonbe anpann, presizeman nan kad operasyon pou debloke estokaj Tèminal vare a. Anplis, bandi nan kanaran te mete dife sou youn nan dat samdi 12 novanm 2022, ki sot pase la.
Nicolas Colson
Atik sa se pwopriyete prive ©️ Gwoup Medya MAGHAITI 2022
